Знание казахского языка - долг каждого гражданина, и его изучение является требованием времени.
Сформировать и поддержать интерес ребёнка к изучению второго языка - это наша задача, задача взрослых. Игры, игровые ситуации, художественное слово способствует не только развитию речи и слуха, но и развитию внимания, памяти.
Однимиз наиболее эффективных средств обучения первоначальным навыкам восприятия и понимания казахской речи, постепенного пополнения и закрепления словарного запаса, а также формирования умений и навыков воспроизводить услышанное является чтение и заучивание стихотворений.
Поэтому для детей дошкольного возраста стихи должны быть подобраны с учетом возрастных особенностей, соответствоватьтребованиям дидактических принципов, т.е доступность, наглядность, научность.
По содержанию стихотворения отбираются картинки, игрушки, создаются различные ситуации. Близки интересам детей и понятны их речевым возможностям короткие, небольшие (2-4 строки) стихотворения.
Например: Я цыпленок – балапан
Зернышки клюю я сам.
.
Сердитый очень я.
Так, во время игры, прогулок, приема пищи можно спросить у ребенка: Мынау не? (Что это?) Бұл кім? (Кто это?) Кім келді? (Кто пришел?) (мама-ана, әже –бабушка)»...
Во время прогулки можно поиграть в словесную игру «Игра созвучных слов» например, «лиса – түлкі, ежик – кірпі», мясо –ет, лицо –бет»..., д/и «Кто больше всех назовет слов на казахском языке?», «Скажи, как я», «Назови вещи на двух языках», «Назови животных на двух языках», «Назови вкусное слово» (можно назвать продукты питания)... Эти жизненные ситуации поставят ребенка перед необходимостью и потребностью пользоваться казахским языком наряду с родным.
Новые слова успешнее усваиваются в процессе спокойного общения, в игре, которые позволяют ребенку вслушиваться в звуки неродного языка, осуществлять проговаривание нового слова, соотнося его с предметами, формируя у детей навыки слушания и понимания казахской речи.
В целях обеспечения понимания детьми казахской речи необходимо сопровождать обращенную речь жестами, мимикой, показом предметов и картин, а если ситуация и наглядность не обеспечивают понимания, прибегать к переводу непонятных слов на родной язык детей: тұр-встань, отыр- садись.
Используйте разнообразную наглядность: предметы в натуре, игрушки, муляжи, сюжетные картинки. Повышенный интерес у детей вызывают игры –драматизации, когда, дети ведут разговор и тем самым включают в речь знакомые слова и формы слов.
Желаю Вам успехов!
Играйте с детьми!
Учите вместе с детьми!
Преподаватель казахского языка Сейтказинова К.К.
Қазақ тілін білу, қазақша сөйлеу - заман талабына сай әр азаматтың парызы. Екінші тілді үйрену, тілге деген қызығушылықтарын қалыптастыру және көмекші, әрі сүйемелдеуші болу - біздің міндетіміз, үлкендердің міндеті. Ойындар, көркем сөздер – баланың тілін және есту қабілетімен қатар ой-өрісін, ынта - қойып тыңдауын дамытады.
Қазақ тілін үйретуде балалардың сөздік қорын байыту, молайту және күнделікті өмірде қолдана білуіне әсерлі және тиімді құралдың бірі - тақпақтарды жаттау, оқу.
Сондықтан мектепке дейінгі жастағы балаларға деген тақпақтар жас ерекшеліктеріне және дидактикалық талабына сай болуы қажет; түсініктілігі, көрнекіліктігі, ғылымилығы.
Тақпақтың мазмұны бойынша суреттер, ойыншықтар іріктеледі. Тақпақтардың көлемі қысқа, мазмұны баланың тіл мүмкіншілігіне және қызығушылығына сәйкес болу керек.
Мысалы,
Зернышки клюю я сам.
-Пияз зовут меня,
Сердитый очень я.
- Сочна, вкусна и зовут меня – алма.
Ойын, тамақтандыру кезінде, серуенде балаға сұрақ қоюға болады: Мынау не? Бұл кім? Кім келді? – деп. Серуен кезінде сөздік ойын ойнауға болады. мысалы,«лиса – түлкі, ежик – кірпі», мясо –ет, лицо –бет»..., д/о «Кім қазақша көп сөз айтады», «Мен сияқты айт», « Киімдеріңді екі тілде атап Бер», «Жануарларды екі тілде айтайық», «Дәмді сөздерді айт» (тағамдарды атауға болады). Осындай жағдайлар жауапты қазақ тілінде беруге ұсынады, әрине екі тілде сөйлеуге қызығушылықтарын арттырады.
Әр жаңа сөз салмақты қарым-қатынас, ойындар арқылы нәтижелі қалыптасады, бала сөзді жаңғыртып, затпен сәйкестіріп, түсініктілігі қалыптасады.
Егер де бала түсінбей отырса, сөзді екі тілде айтып, қимылын, суретін көрсету қажет: тұр-встань, отыр- садись.
Бала қазақ тілінде тиімді тілдесу, қарым-қатынас жасау үшін әртүрлі көрнекіліктер қолданылады: табиғи заттар, ойыншықтар, муляждар, сюжетті суреттер. Түрлі ойын - сахналау әдісі баланың қызығушылығын оятып, бір- бірімен тілдесіп, меңгерген сөздерді, сөйлемдерді еркін қолдануға жол ашады.
Сіздерге сәттілік тілеймін!
Балаңызбен ойнаңыз!
Балаңызбен бірге ойнаңыз!
