а. Компьютердің негізгі қауіпсіздігі – заманауи операциялық жүйе болып табылады. Мүмкіндігінше, Microsoft Windows 9x/ME-ден бас тартып, жоғарғы қауіпсіздікті және сенімділікті қамтамасыз ететін Microsoft Windows XP (Service pack 2 жаңарту дестесімен) немесе Microsoft Vista пайдалануыңызға кеңес береміз.

б. Вирусқа қарсы бағдарламалар компьютерді вирустардан қорғау үшін құралдар легін ұсынады:

·  Пошта жәшігіне келетін барлық хаттарды, рұқсат етілмеген хабарламаларды тексеретін электронды пошта мониторы.

· Интернет-монитор. Интернет-сайттардан компьютерге түсетін әр түрлі бопсаларды бақылайды (HTTP -протокол).

· Компьютерде ашылатын құжаттарды және барлық іске қосылатын бағдарламаларды тексеретін резиденттік монитор.

·  Вирусқа қарсы сканер. Бүкіл компьютерді, сонымен қатар вирусқа сырт тасымалдаушыларды тексеруге мүмкіндік беретін модуль.

Тегін және ақылы вирусқа қарсы бағдарламалардың улкен саны бар. Олар үшін өңдеушілер жаңа вирустардан қорғау қосатын жеделдік сыншыл болып табылады, сондықтан, жаңартуларды алуға жазылыммен ақылы вирусқа қарсы бағдарламаларды қолдануға кеңес береміз.
Интернетке қосылғанға дейін міндетті түрде соңғы жаңартулармен вирусқа қарсы бағдарламаны орнатуға және бүкіл компьютерді сканирлеу жүргізуге кеңес береміз.

2. Интернетке қосылғаннан кейін дереу қорғау құралдарын баптау

а. Дербес желіаралық бейнебет (Firewall - файрвол).
Рұқсат етілмеген қатынаудан қорғау бағдарламасы компьютерді желілік шабуылдардан қорғау үшін қызмет етеді. Бұл бағдарлама жергілікті желіде немесе Интернет желісінде пайдаланушының компьютері және басқа компьютерлер арасындағы әр қосылысты бақылайды, Интернет желісінен шығатын және дестелерді ұстап алуға мақсатталған шабуылдармен соғысады, желі сыртынан сіздің компьютеріңізге ену әрекеттерін айқындайды жол бермейді, сіздің компьютеріңізден зиян келтіретін қосымшалардың мәліметтер жіберу әрекетін жояды.
Интернетпен байланысты баптағаннан кейін желіаралық бейнебет қосылулы екеніне көз жеткізуге кеңес береміз.

б. б. Microsoft Windows және пайдаланатын бағдарламалардың, әсіресе вирусқа қарсы және өзге қорғау құралдарын автоматты қосуға кеңес береміз. Өндіруші қолдауын тоқтатқан бағдарламаларды немесе операциялық жүйелерді, сонымен қатар БЖ лицензияланбаған нұсқаларын пайдаланбауға кеңес береміз (мысалы, Microsoft Windows 98 немесе Microsoft Windows ME,Windows 2000).

в. Бағдарлама өндірушінің мекенжайына вирусқа қарсы бағдарламаны баптауға және белгілі вирустар тізімін (базасын) жаңартуға кеңес береміз. Одан әрі вирусқа қарсы бағдарламаны барлық келіп түсетін ақпаратты автоматты тексеруге және Интернет желісі арқылы вирусқа қарсы бағдарламаны жаңартуға баптау қажет. Мәліметтердің вирусқа қарсы базаларын 1-3 күннен сирек емес жаңартып отырыңыз. Егер вирусқа қарсы база 1 аптадан артық жаңартылмаса, вирусқа қарсы бағдарламаның тиімділігі төмендейді.

3. Интернет желісіндегі қауіпсіз жұмыс

а. электронды пошта арқылы таратылатын вирустарды жұқтырмау.
Әйгілі компьютерлік вирустардың және басқа зиян келтіретін бағдарламалардың көпшілігі электронды пошта хабарламаларымен жіберілетін файлдар арқылы таратылады. Егер элетронды пошта хабарламасына салынатын файлда вирус болса, соңғысы файлды ашқан кезде іске қосылады (ереже бойынша, белгіге екі рет басқанда). Электронды пошта бағдарламасын және Windows ОЖ нұсқасын пайдаланғанына қарамастан, кейбір вирустарды жұқтыруды болдырмауға болады Қолданылатын ОЖ нұсқалары және электронды пошта бағдарламаларынан тыс, келесі ережелерді сақтай отырып кейбір вирустарды жұқтырмауға болады.
Электрондық поштадағы хабарламаға қоса берілген құжатармен жұмыс кезінде, пайдаланған бағдарламадан бөлек келесі кеңестерді орындаңыздар:

·   Егер хабарлманың кімнен екенін білмесеңіз және оны күтпеген болсаңыз, онда оны ашпаңыз. Бейтаныс тұлғадан электрондық пошта арқылы хабарлама алсаңыз, тез арада оны жойыңыз.

·  Вирусқа қарсы бағдарламаны қолданыңыз және оны үнемі жаңартып отырыңыз .

·     Қоса берілген файлмен бірге біреуге хабарлама жіберетін болсаңыз, вирус деп ойламас үшін, оны алдын ала хабардар етіңіз. Ұнамсыз поштадан қорғану, ұнамсыз хабарламаларды бұғатқа қою үшін қорғаныс сүзгішін пайдаланыңыз.

б. Веб-беттер арқылы таратылатын вирустардың жұғуынан қалай қорғануға болады
Веб-беттер арқылы таралатын вирустардың, құрттардың, троян бағдарламаларының көбі ең көп таратылған Microsoft Internet Explorer (MSIE) веб-браузердің осалдықтарын пайдаланады. Заң мен мораль көзқарасы бойынша жұқтұру көзі болып күдікті мазмұндағы және т.б күмәнді сайттар болып табылады.Сіздің компьютеріңізді вирустардан қорғау үшін келесі ережелерді сақтаңыз:

·  Өзіңіздің операциялық жүйеңіз бен браузеріңіздің үнемі жаңартылып отыруын қадағалаңыз. Вирусқа қарсы бағдарламаларды қолданыңыз және оны үнемі жаңартып отырыңыз.

·   Өзіңіздің браузеріңіздің баптауында көрінетін терезені қосыңыз. Мүмкін болғанша күмәнді сайттарға кірмеңіз.

Интернет желісінде Сіздерге қауіпсіз және ұнамды жұмыс жасауға тілектеспіз!