«ПАВЛОДАР ҚАЛАСЫНЫҢ М. Ауэзов атындағы ЖАЛПЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ МЕКТЕБІ» ММ
ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕП ЖАҒДАЙЫНДА КӨПТІЛДІ ОҚЫТУ МЕНЕДЖМЕНТІ: МАҚСАТТАРЫ, ҚҰНДЫЛЫҚТАРЫ, НӘТИЖЕЛЕРІ
Ирина Жәкенқызы Төргельдинова
БакытджамалМақсұтқызы Ақышева
ГУ «Павлодар қаласы М.Әуезов атындағы жалпы орта білім беру» ММ, Павлодар облысы
Педагогикалық ұжым төрт жыл көлемінде «Білім туралы»ҚР Заңына, 2011-2020 жылдарға арналған білім беру Мемлекеттік бағдарламасына негізінде құралған «М.Әуезов атындағы ЖОМ» ММ даму бағдарламасын жүзеге асыру жолында еңбек етуде.
Бағдарлама мазмұнында басымдылық бағыт үштілділік білім беруге көшу жағдайында көптілділік менеджмент болып табылады.
Мектеп тәжірибесі 15 көлемінде республикалық және облыстық «Үштілді білім беру жағдайында оқыту-тәрбие беру үрдісін ұйымдастыру» тәжірибесі , менеджмент жобасы қағидаларын қолдану бекітілген мақсатқа жетуге,үштілде білім беруді енгізуге жағдай жасайтынын көз жеткізіп отыр .
Көптілділік менеджменттік оқыту жоспарлау мен көптілді білім берудің моделін құрастыруға, үш тілді меңгерген, бәсекелестікке сай оқушылардың қалыптасуына ықпал етеді.
Көптілділік жағдайда жұмыс істеген озық-тәжірибелі мектеп жұмысының теориялық-әдістемелік негізі функциональдық-коммуникативтік технология және когнитивті-коммуникативті көптілді білім беру технологияларына негізделген обучения (К.Н.Булатбаева), CLIL –әдістеме КЛИЛ – арнайы дисциплинаны ағылшын тілінде беру және т.б пәндік- тілдік кіріктірілген білім беру, екінші тілде оқыту болып табылады.
Бағдарма мақсаты:көптілді білім беруді ұйымдастыру үшін педагогикалық-ұйымдастырушылық жағдайларды тәжірибелік тексеру және құрастыру, мектепте білім беру модернизациясы аясында білім беру сапасын тиімді көтеру болып табылады.
Зерттеу нысанасы: жаңартылған білім беру мазмұнындағы үштілді білім беруді енгізу барысындаға менеджмент
Зерттеу пәні:үштілді білім беруді енгізу барысында басқару үдерісі
Мектебімізде жобалау қызметі тәжірибесі гимназиялық және көптілде білім алатын сыныптарда Бағдарламаға сай уақытқа бөлінген келесі іс-әрекеттерді қөресетеді.
2017 жылы бірінші кезеңде: пәндік-тілдік кіріктірілген білім беруге көшу жол картасы құрылды, көптілді білім беру тиімділігін анықтайтын мониторинг мазмұны анықталды, пәндік-тілдік кіріктірілген білім беруге логикалық әдістемелік- дидактикалық жұмыстар жоспарланып ұйымдастырылды, тілдік-пәндік кіріктірілген білім беру бойынша оқушылар, ата-аналар мен мұғалімдер арасында мониторингтер өтілді
Екінші кезеңде Бағдарламаны жүзеге асыру үшін 2018-2019 жылдар аралығында гимназиялық, көптілді білім алатын сыныптарды дамыту жқмыстары жүзеге асырылды, оқу жоспары компонентіндегі вариативті курс жоспарларын апробациядан өткізді, білім беру стратегиялары мен белсенді әдіс тәсілдерді енгізу қолға алынды.
2017 жылғы 27 қарашадағы №507 бұйрыққа сай Павлодар облысында озық тәжірибе көрсетілімдері басталды «Назарбаев Интеллектуальды мектебі » жаңартылған білім мазмұны «Биология», «Химия» «Физика», «Информатика»пәндері бойынша ағылшын тілін қолдану арқылы пәндік- кіріктірілген білім беру . 9 көп тілді білім алатын сыныптар құрылды, ол сыныптарда 214 оқушы білім алады. Бұл 61,6% ( 2017-2018 оқу жылында- 24,6%, 55 оқушы; 2018-2019 оқушы – 45%, 159оқушы) от числа учащихся 7-11 сынып оқушылары арасынан.
Көп тілде білім алатын оқушылар қатары көбейді: физиканы 7-9 сыныптарда, 91 оқушы , биологияны -159, химияны 147, информатиканы - 67; берілген пәндер бойынша элективті курстарды 322 оқушы: «Қолданбалы физика» және физика ағылшын тілінде– 176, «Адам және табиғат», «Адам денсаулығын қорғау», «Павлодар өңірінің жануарлар мен өсімдіктер әлемі» - 225, «Фундаментальды химия» -44.
2020 жылыбағдарламаны жүзеге асыру бойынша педагогикалық ұжым қызметінің жүйеленуі мен сұрыптамасын жүзеге асыру бойынша қорытындылау-жалпылау болып табылады.
Салыстырма сұраптамалар көптілде білім алатын сыныптарда мына пәндер бойынша тұрақты жоғары көрсеткіштерді көрсетті: биологиядан- 86%, физикадан- 78%, ағылшын тілінен-91%, химиядан- 86%, информатикадан- 86%.
Инновация тәртібінде 52 педагог (53,0% мектеп ұжымы мұғалімдерінен). 63,5% гимназия сыныптарының мұғалімдері жоғары санат пен «педагог-зерттеуші» (33 ұстаз), бірінші санат және «педагог – эксперт» 11 ұстаз иеленген, бұл 17,3%құрайды, екінші санат және «педагог – модератор» - 4 мұғалім(7,7%).
Мектебімізде эксперимент аясында көптілді білім беру бойынша жұмыс тәжірибесі айқын орын алған.Бұл халықаралық оқулары материалдарында жарияланды ( Могилевқ, Белоруссия), Капеновоқуларында (2012,2013 жылдар), бірінші республикалық педагогикалық оқуларда (2013 жыл), АО «НЦПК «Өрлеу» (2015 жыл)қйымдастырғған Республикалық Педагогикалық оқулардың облыстық кезеңінде жарияланды.
Ұстазымыз Ж.Ж.Қасенова республика көлемінде «Көптілді сыныптарда Қазақстан тарихы сабағында танымдық-коммуникациялық технологияларды қолдану тиімділігі» (2018 жыл) тақырыбы бойынша тәжірибемен бөлісті.
Облыс көлемінде ПМ ККИ деңгейінде Сороченко Т.А. «Көптілді білім беру жағдайында орыс тілі мен әдебиетін оқыту үдерісі»тәжірибесі жарияланды.
Қалалық және облыстық конкурстарда «Көптілде білім беретін озық ұстаз» атағын 2017 және2019 жылы биология пәні мұғалімі Иванова Е.В.жеңіп алды.Оның «Көптілде білім беру жағдайында "Адам және табиғат" элективті курсын тәжірибеде пайдалану» тақырыбындағы еңбегі Ы.Алтынсарин атындағы Қазақ Акадеимиясының материалдарында жарық көрді.
Соңғы 5 жылда қалалық және облыстық конкурстарда «Үштілділік білім беру бойынша үздік әдістемелік-дидактикалық материалдар» жинағында 15 әдістемелік құралдар аталмыш элективті курстар бойынша қазақ және ағылшын тілдерінде жарық көрді.
«Биология сабақтарында билингвалды білім беру жағдайында биологиялық түсініктерді қалыптастыру», « «Адам денсаулығын сақтау» курсының көптілді білім беруді дамыту үшін кіріктірілген курс мүмкіндіктері», « «Физика» және «Ағылшын тілі» сабақтарын кіріктіре оқытуда «Түрлі ғасыр ғұламаларымен диалог» тақырыптарындағы материалдар, элективті курстары ЕНУ Л. Гумилеваатындағы шет тілдер кафедрасы ұйымдастырған халықаралық конференция материалдарында жарияланды.
