.«№29 жалпы орта білім беру мектебі» ММ

 отбасылардағы қолайсыздықтың алдын-алу

 мәселелесінебайланысты

жүргізілген жұмыс есебі

Кәмелетке толмаған балалардың қараусыз қалуы мен бастапқы кезеңде қолайсыз отбасыларды анықтау, бала бар ортада негативті құбылыстардың алдын-алу, оқушылардың ата-аналарымен құқықтық жауапкершілік және кәмелетке толмаған балаларды тәрбиелеу тақырыптарында мектепте жүргізілетін жұмыстар келесі нормативті-құқықтық базаға негізделеді:

• Балалар құқықтары туралы Конвенция;
• Бала құқығы декларациясы;
• «Қазақстан Республикасының отбасы кодексі»;
• «Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңы;
• «Кәмелетке толмағандардың арасындағы құқық бұзушылықтар мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы» Қазақстан Республикасы Заңы;
• 2002 жылы 8 тамыздан №345-ІІ  «Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» Заңы;
• 2016-2020 жылдарға арналған Қазақстан Республикасында балалар мүддесіне бағытталған ұлттық стратегия;
• Қазақстан республикасының әкімшілік кодексі;
• Бұл бағыттағы жұмыс бойынша мекемелік қаулылар мен бұйрықтар.

І. Диагностика

1. Оқу жылының басында әлеуметтік педагог пен сынып жетекшілер отбасылардың түрлі категорияларын анықтау мақсатында сауалнама жүргізді. Алынған мәліметтер негізінде әлеуметтік төлқұжат жасалды. Мектептің төлқұжат мәліметтері ата-аналарды түрлі бағытта мінездейтін өлшемдердің динамикасын байқауға болады:

Мектепте оқитын оқушылардың жалпы саны – 1720(69сынып комплекттері)

Ата-аналардың жас құрамы.Жылдан-жылға жас ата-аналардың саны артуда.

Ата-аналардың білім деңгейі. Мектеп бойынша ата-аналардың білімі орта деңгейлі.

Жоғарғы білім бар – 920 адам.

Орта кәсіптік білімі бар – 1019 адам.

Орта білімді – 290 адам.

Материалды мүмкіншіліктері.Мектеп бойынша отбасылардың материалды мүмкіншілігі – орташа (ата-аналардың 70% орта еңбекақыға ие).

Құрамына қарай отбасылар толық және толық емес болып бөлінеді:

Толық емес, анасының тәрбиесінде – 201 бала, әкесінің тәрбиесінде – 17 бала, өгей әкісі тәрбиелейтін балалар саны – 27, өгей шешесінің тәрбиесінде – 3 бала, патронат/қамқоршылар тәрбиесінде – 12 бала, оның ішінде: әже/атасында – 4бала, қамқоршылықта (асырап алу) – 3 бала, аға/ тәтесінің тәрбиесінде – 3, аға/әпкесінің тәрбиесінде – 2 бала.

Жүргізілген сауалнама негізінде оқу жылына арналған жұмыс жоспары құрастырылды. Негізгі мақсаты. Бастапқы кезеңде қолайсыз отбасылардағы балалардың қараусыз қалуының алдын-алу.

«Әлеуметтік тәуекел» отбасылар – бұл отбасыларда отбасы мүшелерінің әсіресе балалардың өсуі мен дамуына қолайлы жағдай орнатуға бөгет жасайтын қиын мәселелері бар. Балалар мен ересектер арасындағықарым-қатынаста балалар құқығы мен мүддесін шектейтін қиыншылықтар қарапайым отбасыларда да кездеседі. Бұл ретте мектеп алдында келесі міндеттер қоыйлады:

Міндеттер:

• Мүдделі мекемелердің бірлескен жұмысы арқылы әлеуметтік жетімшіліктің таралуын шектеу және қолайсыз отбасылардағы қиыншылықтарды шешуге көмек жасау;
• Кәмелетке толмаған балалардың қадағалаусыз қалуын және бастапқы кезеңде қолайсыз отбасылардың пайда болуына әсер тигізетінсебептерді анықтау және оларды жою.
• Кәмелетке толмағандардың құқықтарын және заңды мүдделерін қамтамасыз ету.
• Отбасыларда пайда болған қиын жағдайларды шешуге бағытталған әлеуметтік алдын-алу шараларын ұйымдастыру.

Мектебімізде кәмелетке толмаған балалардың құқықтарын және заңды мүдделерін қорғау және кәмелетке толмағандардың қауіпті әлеуметтік орта жағдайын алдын-алу және жоюжұмыстары қолайсыз отбасылар мәселесімен айналысатын барлық мүдделі ұйымдармен бірлесе жүргізіледі.

Баланың отбасыдағы жағдайын анықтау арқылы әлейметтік оның әлеуметтік қаупі бар отбасыға түсу не түспеуін біле аламыз. Анықтай жұмыстары негізінде кәмелетке толмаған балалардың тәрбиелену және тұрмыс жағдайының тексеру актісі жасалады. Әлеуметтік педагог және сынып жетекшінің жасаған тексеру актісі ата-аналардың қатысуымен өтетін, кәмелетке толмаған балалардың қадағалаусыз қалуы мен құқық бұзушылықтың алдын-алуына бағытталған, Алдын – алу кеңесінің отырысында талқыланып, тиісті шешім қабылданады.

2017-2018оқу жылында мектепте қолайсыз отбасы тізімне 6отбасы енеді

Жоғарыда аталған отбасы балаларының күнделікті тәртібін, өзге оқушылармен қарым-қатынасын бақылау, ата-аналарымен немесе қамқоршылармен тығыз байланыс орнату және бірлескен жұмыстын сынып жетекші жүргізуде.

Қыркүйек айынан бастап кәмелетке толмаған балалардың тұрмыс жағдайын тексеру, кәмелетке толмағандарды оқыту және тәрбиелеу туралы әңгімелер өткізу, оқытылу шеңберінен тыс қалған балаларды анықтай мақсатында ай сайын рейдтер жүргізіледі. Мектеп сабақтарына 100% қатысым көрсету және кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтың алдын алу мақсатында мектептің тәрбие іс бойынша директордың орынбасары, мектеп инспекторы, әлеуметтік педагог пен сынып жетекшілер оқушылардың үйлеріне, мектеп жанында ішімдік сатылатын орындардарда, автотұрақтарда тексеріс рейдтерін өткізді.   

Оқу жылының басынан 18рейд өткізіліді. 72отбасы тексерілді.                                    

Әлеуметтік қауіпті жағдайға түскен баланы қолдау жұмысы белгілі баланың және оның отбасы жағдайының қолайсыздығы туралы жазылған алғашқы  акті негізінде  кәмелетке толмағандардың құқықтарын және заңды мүдделерін қорғау жоспарын жасаудан басталады. Бұл жоспар БББ-нің (ОДН) инспекторымен, денсаулық сақтау ұйымдарымен және қажет жағдайда өзге мүдделі мекемелермен мақұлданады.   Аталған жоспар директордың қолымен бекітіледі. Отбасының әлеуметтік саулық матрицасы жасалады. 

Әлеуметтік қауіпті жағдайға түскен баланың жағдайы туралы ақпаратты алу үшін баланы отбасы жағдайын тексеру жұмыстары жүргізіледі (әлеуметтік педагог, БББ инспекторы, мектеп психологі). Жұмыс қорытындылары Алдын-алу кеңесінің отырысында жарияланады.

Жүйелі түрде тізімге енген қолайсыз отбасылар мен кәмелетке толмағандар туралы ақпарат тексеріледі. Жұмасына бір рет мектеп психологі мен әлеуметтік педагог сенім жәшігін ашып, анықталған келеңсіз жағдайларға байланысты қажетті жұмыстар орындайды. Ағымдағы жыл бойынша шағымдар байқалмады.

Консультативті көмек

Мектепте оқушылар мен ата-аналарға арналған қажетті психолого-консультативті көмек көрсетіледі.

Қыркүйек айынан бүгінгі күнге дейінгі аралықта өткізілген жұмыстар:

Ата-аналармен:

• Қиын жағдайға тап болған жандарға көмек көрсететін ұйымдар туралы ақпарат  пен сенім телефоны көрсетілген ақпараттық стенд безендірілді;
• «Бүгінгі заманға жасөспірімдерді тәрбиелеу ерекшеліктері мен қиыншылықтары», «Компьютерлік тәуелділік», «Бала құқығы», «Ата-аналардың құқықтары мен міндеттері» туралы ақпарат беретін жаднамалар таратылды;
•  Оқушылармен және ата-аналармен «Балармен қатігездік. Бұл не?», «Баланың құқығы бар...» тақырыптарында жеке әңгімелер өткізілді;
• «Отбасы күні» тематикалық күн
• «Өз балаңа үлгі бол. Бірінші сынып оқушыларының ата-аналарына педагогикалық көмек» тақырыбында Республикалық ата-аналар конференциясының ауқымында өткене тренинг
• Бүкіл мектеп бойынша өткен «Оқушылардың құқықтарын және мүдделерін қорғау», «Отбасы тәрбиесінің ерекшелігі, отбасыда педагогикалық мәдениеттің деңгейін көтеру жолдары».
• Ата-аналарға арналған20 профилактикалық әңгімелер, 27 консультациялар, ата-аналарға және балаларғаарналғанпсихологиялық-педагогикалық көмек көрсету12 фактілері.

Оқушылармен:

• «Көңілімді саған сыйлаймын!» акциясы;
• «Жасөспірім» клубының жұмысы шеңберінде келесі топтық сабақтар өткізілді: «Конфликтерді шешу», «Мен және қоғам», «Дөрекі сөз құны», «Жаңа замандағы балалар»

Педагог кадрлармен өткізілген жұмыстың маңызы зор.Қолайсыз отбасылармен жүргізілетін жұмыс туралы ақпарат қызметтік нұсқаулықта жазылған. 

• Педагогтерге арналған консультациялар:Консультации для педагогов: «Қатыгез іс-әрекеттің алдын-алуда мұғалімнің ата-аналармен өткізетін жұмысы».
• Семинар-практикум «Мектептегі құқықтық тәрбие»
• Зерттеу «Отбасы түрлері»

Бірлескен жұмыс

- Павлодар қаласының қамқоршылық кеңесі мен қамқоршы бөлімімен жұмыс

- Кәлеметке толмаған  балалардың ісі мен олардың құқығын қорғау Комиссиясымен қолайсыз отбасылар жайлы шешім қабылдау;

- Оңтүстік ПБ БББ

Мәселелер: алдын алу жұмыстары жүргізіледі, бірақ үлкен оң нәтиже жоқ, себебі,ата-аналар өздерінің ата-аналық міндеттерін:тәрбиелеу, оқыту мен күтіп-ұстау, орындамайды.

Практикада педагогикалық тұрмысы нашаротбасылар жағдайларын, балаларға  қолайсыз теріс әсерін тигізетін жағдайлардыңанықтау үшін көмек көрсетпейді. Отбасыдағы қолайсыз жағдайларды анықтау үшін, сол отбасымен тығыз қарым – қатынаста болу керек.Қорыту ұзақ бақылаулар жүргізіліп отырған процесінде жеке әлеуметтік-педагогикалық жұмыс, мұндай отбасылармен көрсетуге мүмкіндік береді, ең типтік жолы зерделеу отбасы– патронаж.

Қазіргі заманғы өмір сүру жағдайлары өте қатыгез. Олар ең осал, бірақ маңызды бөлігі адам қоғамдастық – отбасыдан ұрады.Отбасы әлемдегі үлкен таңдау, жаңа технологиялар мен қызметтерді жоғалады.Дәл осы проблемалар отбасын  ішінен келмеске кетіп жойады.Мұндай жағдайларға жол бермеу керек, әйтпесе қоғам бірте-бірте құлдырайды. Отбасыларды қолдау және көмектесу керек.

АТА-АНАЛАРМЕН  Ө3АРА  ӘРЕКЕТТЕСТІКТІ

ҰЙЫМДАСТЫРУ

Ата-аналар жиналысын өткізу оңай нәрсе емес екендігің әpбip сынып жетек- шісібіледі. Мен ата-аналармен тек жиналыста ғанаемес, сонымен қатар прак- тикумда да кездесуді әдетке айналдырдым. Мұндай кездесулер әрекеттестілті нығайтуға мүмкіндік береді. Әр кезде, 6ipiнші сыныпқа жаңа оқушыларды жи- науда 6ipiнші жиналыста олардың қімекенің, жасы қаншада, қайда жұмыс ic- тейтіндігін, балаларын қалай тэрбиелейтіндіетерін, қайда жұмыс іс-тейтіндігін, балаларын қалай тәрбиелейтіндіктерін, қандай біліммен, әлеуметтік тәжірибемен мектеп табалдырығын аттап отырғандықтарын білу үшш мен ата- аналарға сауалнама жүргіземін.

САУАЛНАМА

Кұрметті ата-аналар! Сіздерден сауалнаманы толтыруларыңызды сұраймын. Сауал-намадан алынңан ақпараттар мектеп құжаттамасын топтыру ушін қолданылады.

Оқушының аты-жәні______________________________________  

Оқушының ұялы телефонының №          __________________________

Туған күні__________________   Ұлты______________________  

Балабақшаға барды ма______________________________________

1 сыныпқа қабылданған жылы_____________№29 мектеп қабылданған жылы_____________

Баланың мектептен тыс қосымша сабақтары (уйірмелер, секциялар және т. б.)

_________________________________________________________________

         Отбасында тағы балалар бар ма? (атын және жасын көрсетіңіз)___________________________________________________________________________________________________________________________________

Ата-аналары:

Тұрғылықты мекенжайы_______________________________________________     

Үй телефоны_________________________________________________________    

Бала  жиі  қарауында болатын және қажет болғанда немесе төтенше жағдайларда хабарласуға болатын адамдар (әжесі,атасы, тәтеі, ағасы, отбасы достары және т.б.):

Әр мұғалімге педагогикалық ағартуды нотация оқуға, тәрбиелеу әңгімесіне айналдырмастан балаларды тәрбиелеу мәселелері жөнінде ортақ ұстанымдарды қалыптастыру ушін, балаларды басқа позициядан көруге көмектесуі ушін, олардың педагогикалық арсеналын кеңейту ушін ата-аналардан өз одақтастарын көру өте маңызды.

Мен өз ата-аналарыммен айына шамамен бip рет кездесемін. Ол ашық сабақтар және жаттығулар, біздің отбасылық мейрамдарымыз, бірлескен экскур- сиялар, қала сыртына қыдырулар, олардың шығармашылық тәжірибелері немесе оқушылардың жетістіктері  туралы отбасылардың  жыл сайынғы презентациялары.

Бipaқ бүгін мен ата-аналар жиналысы-практикумына тоқталамын.  

Практикумның міндеттері:

-        ата-аналар мен педагогтердің балаларды тәрбиелеу қауымдастығындағы әртурлі  пікірлерді  анықтау және келісу;

-        «отбасына деген махаббаты», «келісім», «ар-ұят», «жауапкершілік» және т. б. сияқты адамгершілік категорияларын түсіну;

-        бала-ата-ана қатынастарын дамыту;

-        жинақталған тәжірибені  шығармашылық түрде көрсете білу қабілетін дамыту;

-        балалардың өз ата-аналарына деген сыйластық қатынасын тәрбиелеу.

Қамтамасыз ету:

-        оқушылардың cypeттері, оқушылардың шығармашылық жұмыстары, толғаныстары мен құттықтаулары жазылған бейнероликтер;

-        мультимедиялық презентациялар;

         топтық жұмысқа арналған карточкалар;

-        музыкалық сүйемелдеу.

Мұндай кездесулерді жарты жылда 6ip рет өткіземін. Тақырыбы ата- аналарға жүргізілген сауалнама және сыныптағы білім беру үдерісінің барлық мүшелері арасындағы әрекеттестік ерекшеліктерін талдау нәтижелеі бойынша анықталады.

Ата-аналармен практикалык, кездесулердщ такырыптары

Практикумдар өткізуде қолданылатын педагогикалық тәсілдер өнімді сипатқа ие. Осындай тәсілдерді таңдап алу принциптері педагогикалық жағдаймен де анықталады:

>       Сабақта бөтендер жок, барлығы мушесі болып табылады;

>       Бiз жағдайды талқылаймыз, оларға қатысушыларды емес;

>       Бiз нені жасаудың керегі жоқ екендігін тізбейміз, дұрыс шешім қабылдау маңызды;

>       Сыныпта өзiңдікі  де, бетен де жоқ, барлық балалар өзімдікі.

> Ойын баланың балалық шағының ажырамас бөлігі  болып табылады.

Жұмыстан кейін шаршап келген аналар мен әкелердің назарын аудару ушін

жиналысты ойыннан бастаймын. Мысалы:

-        «Сәлемдесулер miзбегі» ойыны. Қатысушылардың, әрқайсысы өзіне

ұнайтын атпен атайды, ал жанында отырған ересек адам оны өзі қалағандай

қарсы алады;

         «Сұрақ қой - пікірлесіңді maп» ойыны. Балаларға кейде күрделі

сұрақтарға жауап беруге тура келеді.  Есейе келе олар мектеп оқулықтарынан

да күрделі сұрақтарды қояды. Жүргізуші «бала» сұрағын қояды, ал ересектер

оған жауап береді де тұрып, орындарын ауыстырады;

-        сұрақтар нұсқалары: «Мен неліктеп  белмені  жинауым керек? Ол жер

тап-таза ғой!», «Кешеде қараңғы және суық. Мен неліктен мектепке баруым

керек?» және т. б.

Мұндай ойындар ата-аналарға олардың осындай проблемаларға соқтығысатынын түсінуге мүмкіндік бepeді және оларды шешу тәжірибесімен бөлісетін адамды табуға болады.

> «Meнi түciн». Балалар алдын ала суреттер дайындайды, ұғымдарды түciндіреді, ертегінің жалғасын ұйқастырады. Ата-аналардың міндеттері - өз баласының жұмысын табу, сынып балаларының ойын түсінуге тырысу.

«Менің ерке eciмім»cypemi. Балалар суреттәң көмегімен өз атының еркеле- ту нұсқасын немесе уйдегі лақап атын керсетеді Балалар өз жұмыстарына қол қоймайды, ата-аналардың міндеттері - көрмеден өз «күнін» немесе «балығын» табу. Балаларымен біpлece отырып шығармашылық жұмыс атқаратындар, әдеттегідей, тапсырманы орындауда қиналмайды, басқалары балаларымен бipre отырады және алғашқы шығармашылық жұмыстарын орындайды. Жалпы қуаныш кепілді.

«Yйdi ұстап тұрған сөздер».Балалар алдын-ала өз ойларынша отбасын бipiктipeтiн сөздерді түсіндіреді, ал мен оларды бейнекамераға жазып аламын. Балалар оны көpiп, балаларының нені айтып отырғандығын түсінуге тырысады.

>       «Аяқталмаған сейлем». Бұл тәсіл кеңіне таралған, 6ipaқ мен ата- аналарға өз баласының ойын тyciнyді ұсынамын. Мысалы, сөйлемді аяқта: «Мен ...ушін есейдім», «Мен ... ушін кішкентаймын»

«Махаббат әлем eciғiн ашады» ата-аналар жиналысы

Муғалім.Менің қолымда сүйкімді ойыншық-Тышқан-пошташы. Музыка ой- нап тұрғанда сендер оны қолдан қолңа бересіңдер, музыка тоқтағанда - 6ip тұжырымды шығарасыңдар да оқисыңдар. Осы тұжырыммен келісетіндер маған келіп шығармашылық топ құрады және бip-бipiмен тағы сәлемдеседі Қалған ата-аналар ойыншықты қайтадан 6epeдi және пiкipлecтepiн жинайды.

Хаткалтадағы сөйлемдер

>       Мен баламен бipre оньң балалық шақ мерекесінің сценарийін жазамын, бipre мәзірді ойластырамын, сыйлықтар сатып аламын, шақырылғандардьң тiзiмiн бекітемін

>       Мен бала даулы жағдайды өзi шеше алады деп ойламастан оны баламен талқылаймын

>       Мен кішкене оқушы үй тапсырмасын орындаудағы ең жақсы көмекшімін

>       Мен баламен өткен кунді міндетті түрде талқылаймын

Қалғандарының барлығы 5-шi үстелге отырады.

Кейде жағдайды жасаумен, ақша табумен, мансап қуумен жүріп, бiз отбасы- мызды, балаларымызды ұмытып кетеміз, тыным таппаймыз және балалары- мыз бiздi тыңдайтын, біздің жұмыстан ерте қайтуымызды армандайтын, сөзсіз және мүлтіксіз сенетін уақыттарын бағаламаймыз. Сіздерге қиын топтармен жұмыс icтeyдi және балалармен араласудың барынша типтік өмірлік жағдайларын ұтуды ұсынамын:

>       қалтқысыз сөйлесу;

>       өткен күнді талқылау;

>       жанжалды жағдай, арақатынастағы проблемалық жағдайлар;

>       бірлескен шығармашылық, жалпы ic;

>> қиын жағдайды талдау, кеңес, қалай icтey керек.

Сіздерге бірлескен шығармашылық ушін балалар мен ата-аналардың тобына қосылуды ұсынамын. Топтарыңыздағы тапсырмаларды мұқият, оқыңыздар:

-        «Жүрек құпиялары» - қалқкысыз сөйлесу. Балаңыздың портретін өзініз қалай елестететіндней етіп құрьщңз. Бөлісе аласыз: бipeyлepi ұл балалар тура лы, басқалары - қыздар туралы айтады, ал барлығыңыз бipre баланың портретін сөзбен жасайсыздар;

-        «Басқанвың көзқарасы». Өзіңіз болғыңыз келетіндей, бipaқ оған күшініз  бен уақытыңыз жетпейтін мінсіз ата-ананың портрелтін жасаңыз;

-        «Дана кеңесшілер» - қателіктер мен жетітіктерді талдау. Біз өмірде балаға жиі былай дейміз: «Сен жақсы оқуың керек, табысты адам болу ушіңн білім балдырығымен көтерілуің керек». Жетіситік табалдырығын құруға тырысыңыз. Оның қанша табалдырығы бар? Баспалдықтың басында не болады? Әр табалдырық нені  білдіреді?

«Татуласу көпірі» - жанжалдан шығу. Өмірде бiз баламен ортақ тiл табыса алмайтын, қарым-қатынаста қиындықтар туындайтын жағдайлар болады. Құрдас балалар және отбасындағы балалар арасында да осылай болады, жанжалды шешу сызбасын құрыңыз. Мысалы. Қызыңыз жылы киімін кигісі келмейді - кecтелі немесе тілген мойынорағышты әдемілеңіз, оның сүйіқті киіміне айналдырыңыз - бала киініп жүреді және суық тимейді.  Жанжалды жағдайларды ұсынуға болады:

>       Бала өзінің достарына баратындығы туралы ескертпеді белғгіленген уақыттан кeшікті

>       Жексенбі күні кешкісін үй тапсырмасының көбici орындалмағандығы және тақпақ жаттау керектігі анықталады

>       Бауырымен немесе әпкесімен ұрсысу

>> Кешкісін сіз жұмыстан  келдіңіз: бөлме шашылып жатыр, ыдыс жиналмаған, жинауды өтінгенде бала былай дейді: «Мұны неліктен мен жасауым керек?»

 «Маңзды ережелер».Біз баламызға не icтey кepeктirгi, қандай үйірмені таңдау кepeктiгi, сол немесе басқа жағдайда өзін қалай ұстау кepeқтiгi жайлы жиі кеңес бepyiмiз керек, балаға дұрыс жолды таңдауға көмектесетін ережелер жиынтығын дайындаңыз.

Ата-аналар мен балалар жұмыс icтeп жатыр, фонды музыканы қосуға болады. Жұмысты аяқтағаннан кейін әр топ тұрады, сосын бipre қорытынды жасаймыз.

Корытынды жасау

Балалық  шақта бәріне,                  Аяз бен суықты ұмытып,

Махаббат отына жану,                            Қажет екендігіңді  сезіну,

Жан жүрегіңмен жақындау,                    Анаңның дәмді тағамын жеп,

Барлық мәсәлені  шешу ұнайды.   Барлық қиындықтарды ұмыту.

Мұндай жиналыстарға бiзгe қонақтар кeлeді - менің әpiптестерім, мектеп психологы. Олардың ойынша, ата-аналармен жүмыстың осындай формасы әрекеттестікті ұйымдастыруға мүмкіндік береді ce6e6i балалар да ата-аналар теңдей cepiктec болып табылады - тренинг, ойын тапсырмаларының, инсценировкалардың мүшелері Мен әріптестерімнің пiкipiмeн кeпiceмiн, сонымен қатар ата-аналар өз балаларымен қарым-қатынаста эмоционалды, зиятхерлік және рухани қарым-қатынастың жағымды үлгілерін көрсетулері керек. Жинапыстарда кepi бағалар жоқ, барлық мүшелері жағымды әлеуметтік мәдени тәжірибеге қосылады, «Мен сияқты жаса, менімен  6ipre жаса» принципі әрекет етуде.

Ата-аналар біздің кездесулеріміз олардың «педагогикалық арсеналын» кеңейтетіндігін атап өтті.  Әдеттегідей,  баламен қарым-қатынаста қиыншылық туындаған жағдайда көбici мынадай шараларға жүгінді «ұрсу, жазалау, айыру». Ата-аналармен бipгe кeлiciм мен cepiктecтiк негізінде балалармен позитивтi қарым-қатынастың практикальқ дағдыларын меңгереді, махаббат және мейрімділік  сабақтарын өтедкі

Менің жұмысымдағы бастысы - ата-аналар өз балаларының проблема- ларымен және қызығушылықтарымен өмipсүретіндей бала мен ата-ана қарым- қатынастарын құру Ата-аналар және олардың балалары бipreрухани-адамгершілік тәжірибе жинақтайды, тұлғаның негізгі өзегін қалыптастыра отырып, ал балалар 4 сыныпта өз бетімен жұмыс істейді және мектептік өміріндe  белсенді  болады.