Құрметті ата-аналар.
Сіздің балаңыз дұрыс сөйлей ала ма?
Сіздің балаңыз 4-ке толды, бірақ оның сөзін ешкім түсінбейді. Немесе балаңыз 5-ке толды, ал ол болса кейбір дыбыстарды дұрыс айтпайды, оларды басқа дыбыстармен алмастарды,немесе мүлде ол дыбыстарды жібереді.
Ата- аналар баласының сөйлегеніне дұрыс баға бере бермейді, оларға кейбір жағдайға балалардың осылай сөйлегені ұнайды,ал кейбіреулері баласының осылай шүлдірлеп сөйлегенін мадақтайды.
Тәжірибелі маман балаңыздың сөйлеу кемістігін түзіту керектігін дәл кезінде айтып,баланың тілін түзетуге көмектеседі.
Ата-аналардың балалардың дұрыс дыбыстауын қадағалау үшін олардың дауысты және дауыссыз айтып үйрету мерзімі көрсетілген сызба бойынша көруге болады.
|
Дыбыстың шығу уақыты (жасы) |
1-2 жас |
2-3 жас |
3-5 жас |
5-6 жас |
|
Дыбыстар |
а, о, э, п,б,м. |
и, ы, у, ф, в, т, д,н,г,к, х,й. |
с,з,ц, ш,ж, ч,щ. |
р л |
5-6 жастағы балардың барлық дыбыстарды дұрыс айтып үйренуі осы сызбадан анық көруге болады.
Егерде олай болмаса, жасқа байланысты тіл мүкістігі жөнінде айтуға болмайды, бұл жаста кейбір дыбыстардың айтылмауы,немесе оларды алмастыруы мүмкін. Дыбыстардың уақытында шықпауы баланың өздігінше бұл дыбыстарды меңгеруге кедергі болатын ерекше себептердің бар екенін айқындайды. Баланың сөйлеуінің кемшіліктері,мүкістіктерді арнайы логопедтік көмекті қажет етеді.
Сонымен, егерді сіз 4-жастағы баланың дыбыстарды дұрыс айтауымен айналысып жүрсеңіз,сіздің бұл жұмысыңыз бұл балаға барлық дыбыстарды уақытында дұрыс меңгеруге көмектеседі, ал 5-6 жастағы балаларға- өз-өздігінен меңгере алмайтың дыбыстарды дұрыс айтуға артикуляциялық органдарын дайындауға көмектеседі.
Ата –аналарға логопед кеңесі
Егер сіздің балаңыз дыбысты дұрыс айтпай, сөзде дыбысты тастап кетіп немесе басқа дыбыспен ауыстырса, логопедтің кепілдемесі бойынша сізге күнде баламен 5-10 минут дыбыстық жаттығулар жасау керек.
- Сабақты айнаның алдынды өткізгені дұрыс,себебі бала өзінің дұрыс қимылын бақылай алады.
- Бала қызығушылықпен дайындалғандай, жаттығуды ойын түрінде өткізу керек.
- Барлық жаттығуларды табиғи түрде орындау.
- Өткінде меңгергеннен кейін ғана келесі сабаққа көшу.
- Дыбыстық жұмыстар дыбысты қоюлың нақты әдіс-тәсілдерімен,сөзде, сөйлемде,ауыз екі сөйлеуде даярлық жаттығулардың жүйелік жұмысы.
- Дыбысты қоюда дыбысты дұрыс қолдануын үнемі бақылау,егер дыбысты айтуда қиыншылық көрсе,сөзді баламен буындап қайталау керек.
- Логопедтің адал және сабырлы одақтасы болыңыз.
