№ 41 ЖОБМ – да үштілділікті енгізу бойынша тәжірибе
бағдарламаның паспорты
І. ТӘЖІРИБЕ БАҒДАРЛАМАНЫҢ ПАСПОРТЫ
Бағдарламаның атауы
|
Үштілділік білімді енгізу мен дамыту |
Бағдарламаны зерттеу негізі |
2015 жылғы 23 сәуірдегі Қазақстан халқы Ассамблеясының XXII сесиясында Ел басымен берілген бұйрық. 89 тармағы «Ұлт жосапры — 100 қадам. Барлық үшін заманауи мемлекет». – Астана: Ақорда, 2015. «Білім туралы» ҚР Заңы; 2011-2020 жылдарына Қазақстан Республикасы білімін дамытатын мемлекеттік бағдарлама; 2011-2020 жылдарына Қазақстан Республикасында телдер қызметі мен даму мемлекеттік бағдарламасы. |
Орындаушы |
Павлодар қ. № 41 мектебінің педагогикалық ұжымы |
Бағдарламаның мақсаты
|
Түлектің үштілдік тұлғасын қалыптастыру үшін үштілдік оқытылымды кезеңмен енгізуді қамтамасыз ету |
Міндеттер |
- үштілдік оқытылымды кезеңмен енгізу үшін жағдай жасау; - тәжірибелі үштілдік курстарды қоланып көру; - тәжірибені жүзеге асыру тиімділігінің мониторингысы |
Жүзеге асыру мерзімі(кезеңдері) |
1-кезең– 2015-2016 жылдар 2-кезең– 2016-2018 жылдар |
Жалпы индикаторлары |
Тілдерді меңгеру жүйесінің деңгейіне сәйкес, негізгі мектепті қазақ, орыс, ағылшын тілдерін біліп бітірген оқушылар бөлігі. Тілдерді меңгеру жүйесінің деңгейіне сәйкес, ересек мектепті қазақ, орыс, ағылшын тілдерін біліп бітірген оқушылар бөлігі. Жаратылыстануғылыми пәндердің жалпы мұғалімдер санынан, жоғары сыныптарда ЖМБ пәндерін ағылшын тілінде оқытатын (физика, биология, химия, АЕТ) ұстаздар бөлігі. |
Оларды қажырландыру үшін қажет ресурстар мен көздері |
Білім беру жүйесін дамыту үшін сәйкес келетін жергілікті бюджеттен жылсайын бөлінуге қарастырылған қаржы шеңберінде қаржыландыру жергілікті бюджеттен жүзеге асады. |
КІРІСПЕ
Қазақстан қоғамының экономикалық және әлеуметтік модернизациясындағы маңызды аспектінің бірі тіл саласындағы саясат.
Заманауи, үштілдік және мультимәдениетті әлемде, қоғамның бірлесуі бойынша тілдер саласындағы тиімді және өмірге ылайық бағдарламаларды іздеу, тілдердің байланыс мәселесі бұрынғыдай маңызды. Осыған байланысты, үштілді білім алудың қажеттілігі мен маңыздылығы күмән тудырмайды.
Ел басы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өз жолдауларында көп ұлтты қазақстандық қоғамы үшін үштілдің даму мен маңыздылығы туралы сан рет айтқан болатын.
«Қазақстан бүкіл әлемге жоғары білімді ел, тұрғындары үштілді қолданатын ретінде танылу керек - деп Президент сан рет айтқан болатын. Олар: қазақ тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі – ұлтаралық қатынас тілі және ағылшын тілі –глобальді экономикаға сәтті интеграция тілі ретінде».
Қазақстандықтар үшін үш тілдің бірлесуі өте маңызды, себебі, уақыт талабына жауап қайтарғандай, глобальді әлемге белсенді бағытталған қоғамның өмірлік қажеттілігі ретінде қалыптасты. Қазақстанның әлем қоғамдастығына дамуы бүгінгі таңда қарапайым ақиқатты жүзеге асыру мен түсінуге байланысты: әлем, басты тілдерді меңгеру арқылы жаңа білімді меңгере алғандарға ашық. Біздің мемлекет білім беру жүйесінде үштілдік концепциясын жүзеге асыруды бастады, себебі, тек үштілдік қағна Қазақстанның бәсекелестікке қабілетті болуын нығайта түседі.
Сөйтіп, Қазақстандағы білім берудің стратегиялық міндеті бір жағынан, қазақстандық білім беру дәстүрінің үздігін сақтау, екінші жағынан, мектеп түлектерін халықаралық біліктілік сапалығымен қамтамасыз ету, мемлекеттік, туған және шетел тілдеріді меңгеру негіз болатын олардың лингвистикалық ой-санасын дамыту болып табылады.
II. Мектептегі үштілдік білімді дамыту бойынша мектептің жұмыс бағыты
№ |
Жұмыс бағыты |
Іс-шаралар |
Мерзімі |
Орындаушылар |
Нәтиже мен олардың өлшемдері |
1 |
Ұстаздар мен оқушылар тарапынан тілдерді меңгеруге ынтаны қалыптастыру
|
Тілдерді меңгеру жөніндегі мектеп жүйесінің мониторинг зерттемесі
|
2015-16 оқу жылы әрі қарай– жыл сайын |
БО ДО ОТЖ ДО
|
Мониторингтың бекітілген жүйесі |
Үштілдік ұстаздардың рейтинг көрсеткіштерінің артуы
|
2016 оқу жылдан бастап |
Барлық ұстаздар |
Ұстаздардың қызығушылықтарын ояту, үштілдікті меңгерген ұстаздар санын жоғарлату |
||
Түрлі жас ерекшеліктеріне байланысты топтар құру мен жазғы лингвистикалық мектебінің курстарына қатысу
|
үнемі |
Ұстаздар мен оқушылар |
Қызығушылықты арттыру Сертификатберу |
||
Педагогикалық ұжымы тарапынан мемлекеттік және ағылшын тілдерін мектеп деңгейінде меңгеру
|
Аптасына 1 рет |
Барлық ұстаздар |
Ұстаздардың қызығушылықтарын ояту, үштілдікті меңгерген ұстаздар санын жоғарлату |
||
Ата-анларды үштілдікті енгізу шартымен таныстыру, бағдарламаларды ұсыну |
Жыл сайын |
БО ДО ОТЖ ДО ТЖ ДО |
Үштілдікке ата-аналардың оң көзқарасының динамикасы |
||
2 |
Үштілдік білім беруді іске қосу бойынша ұйымдастырушылық жұмыс
|
Үштілді білімді енгізу бойынша сай келген ӘБ жұмысының жағдайын сапартау
|
Үнемі оқу жылының аяғына қарай |
ЖМЦӘБ ЖГЦӘБ |
Аналитикалық анықтамалар |
Үштілдік білімі енетін пәндер бойынша мектептегі кадр потенциалының сараптамасы |
Жылсайын , қаңтар, маусым |
Директор, Директор орынбасары |
Аналитикалық анықтамалар |
||
Оқушыларды ағылшын, қазақ, орыс тілдерінен тестілеу
|
Оқу жылының басы |
Директор орынбасары, ӘБ жетекшілері |
Тестілеу, оның нәтижесінің сараптамасы, теңестірілген топтарды қалыптастыру |
||
Үштілдік пәндер бойынша ОӘҚ әзірлемелеріне біріңғай талаптар анықтау
|
Оқу жылының басына қарай |
Үштілдік бойынша тәжірибеге қатысатын барлық ӘБ |
Үштілдік пәндері бойынша ОӘҚ әзірлемесіне қойылған біріңғай талап туралы қаулыс |
||
Үштілдік пәндер үшін оқу-әдістемелік құжаттарды даярлау
|
Үнемі оқу жылының аяғына қарай |
Бекітілген оқу -әдістемелік құжат |
|||
Үштілдік оқытылымды бақылауға жауаптыларды бекіту
|
үнемі
|
Директор |
Есептер, анықтамалар |
||
3 |
Оқу-әдістемелік жұмыс
|
Үштілдік оқытылым жүргізілетін бойынша оқу бағдарламалардың құрылымы мен мазмұндылығын сараптау
|
жылсайын |
Үштілдік бойынша тәжірибеге қатысатын барлық ӘБ |
Аналитикалық анықтамалар
|
Үштілдік пәндердің ОӘҚ сараптамасы |
жылсайын |
ОТЖ ДО, ӘБ жетекшілері |
ОӘҚ сараптамасы
|
||
Орысша-қазақша, орысша-ағылшынша термин сөздіктердің әзірленуі (география, жаратылыстану, Қазақстан тарихы, математика) |
2016 оқу жылы |
Үштілдік оқытылым бойынша тәжірибеге қатысатын барлық ұстаздар |
Сөздіктерген деген рецензия |
||
Үштілдік оқытылым жүргізілетін сыныптарда мемлекеттік және ағылшын тілдерінде ашық сабақтарды өткізу |
Жылсайынғы кесте бойынша
|
Үштілдік оқытылым бойынша тәжірибеге қатысатын барлық ұстаздар |
Талдаулардың хаттамалары Аналитикалық анықтамалар |
||
Үштілдік оқытылымға арналған пәндерді кітаптармен және заманауи оқу әдебиетімен, аудио-бейне материалдарымен қамту |
үнемі |
Кітапхана меңгерушісі |
Ұсыным Оқу материалдардың бар саны |
||
Оқытылатын тіліне қарамастан оқушылармен қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде тақырыптық үйірме мен жабалар ұйымдастыру |
2016 оқу жылынан бастап |
Мектеп ұстаздары |
Үйірменің есеп құжаты, Жоба жұмысының нәтижесі |
||
4 |
Үштілдік оқытылым Бағдарламасын іске қосуға қатысатын барлық мектептің теориялық-әдістемелік жұмыс
|
Үштілдік оқытылымы бар сынптарда ағылшын тілде сабақ жүргізетін ұстаздардың семинар-тренингтерге қатысуы |
Жылына 1 рет |
Мектеп ұстаздары |
Семинар материалы сертификаттар |
«мектептегі үштілдік: мәселе мен болашағы»ғылыи-әдістемелік семинар |
2016 |
БО ДО Тілдік ӘБ |
Семинар материалы |
||
Оқушылар мен ұстаздар үшін ПҚ БАИ, ПМПИ, ПМУ, ИнЕУ және т.б. тілдік курстардан өтуі |
үнемі |
Мектеп ұстаздары, мектеп оқушылары |
Сертификаталу |
||
5
|
Үштілдік оқытылым бойынша тәжірибенің кадрлық қамтылуы |
- «Шет тілі мұғалімі» қосымша екінші жоғары білім алу - |
жылсайын Кафедраларда 1 адамнан кем емес |
Мектеп ұстаздары |
Диплом |
- міндетті түрде Каз-ТЕСТ сертификатын алумен деңгейлік тілдік курстар арқылы біліктілікті арттыру (C2 деңгейі – жетік меңгерілу деңгейі/ Mastery – осы деңгейде қазақ тілі сөйлесім деңгейде меңгерілуі -146-150 б.), IELTS (6,0), TOEFL (61 ден 109 дейін б.) |
Жылына 1 адамнан кем емес |
Мектеп ұстаздары |
Сертификат |
||
Ұстаздарды оқыту үшін ағылшын тіл мамандарын шақырту |
Оқу жылына 1 ден кем емес |
Директор |
Ұстаздар мен оқушылар үшін ағылшын тілінің курсы |
||
Ұстаздар мен оқушылардың түрлі байқауларға, олимпиадаларға, ғылыми конференцияларға қатысуы, семинарларда қазақ, орыс, ағылшын тілерінде баяндамаларын оқу |
үнемі |
Жалпымектептік ұжым |
Іс-шаралар материалы, сертификаттар |
||
6 |
Бақылау -мониторингтік жұмыс |
Тілдерді меңгерту үрдісін ұйымдастыру және бақылау |
үнемі |
ОТЖ ДО |
Барлық түрінің тестілеуі сертификаттар |
Ағылшын, қазақ тіліндегі оқытылым үрдісіне енгізу үшін ұстаздарды аттестаттау |
үнемі |
Мектеп әкімшілігі |
Тестілеу Сертификат |
||
7 |
Қала және облыс білім беру ұйымдарымен бірлесіп жасалатын жұмыс |
«Үш тіл– үш әлем» (мектеп, колледж, ЖОО)инновациялық-педагогикалық идеялар облыстық фестиваліне қатысу |
2016 |
Ұстаздар |
Фестивальматериалы |
Ағылшын тілінде мектеп оқулықтарын әзірлеу мен оқушыларды оқыту бойынша ҚТЛ тәзірибесін зерделеу |
|
БО ДО ОТЖ ДО |
Тәжірибемен алмасу семинары |
||
Үштілдік бойынша мектеп оқушылары мен колледж оқушыларының облыстық олимпиадасы |
жылсайын |
Ұстаздар |
Олимпиада |
||
8
|
өзін үштілдік ортасы бар мектеп деп ұсынуы бойынша мектептің имедждік жұмысы
|
Үштілдік оқытылым бойынша кафедра тарапынан міндетті түрде материалдарды мектеп сайты мен облыстық ЖАК-қа ұсыну |
семестрде кафедрадан 1 материалдан кем емес |
Үштілдік оқытылымға барлық қатысатындар |
Мектеп сайтының материалы, Облыстың ЖАК-ы |
Жалпымектептік іс-шараларды үш тілде өткізу |
Оқу жылында 1 іс-шарадан кем емес |
Директор орынбасары |
Іс-шаралар материалы, Мектеп сайты, Қала, облыс ЖАК-ы
|
||
«Триединство языков»жалпымектептік сайыс |
жылсайын |
Тілдік ӘБ |
Сайыстың материалы |
||
Үштілдік оқытылымды жүргізетін ұстаздардың ғылыми-педагогикалық тәжірибесін жалпылау, олар туралы қала, облыс, республика қоғамына кеңінен мәлімдеу |
үнемі |
Үштілдік оқытылымға барлық қатысатындар |
Презентацияның жариялануы, Мектеп сайтына ақпарат, Облыстық ЖАК |
||
Үш тілде мектеп үн-қағазының арнайы шығарылымы
|
Тоқсанда 1 номер |
Басылымға жауаптылар |
Үн-қағаз нөмірі, мектеп сайтында жариялануы |
||
9 |
Тәжірибе мониторингі |
||||
1 |
Тәжірибе жұмысына педагогикалық ұжымның қосылуын анықтау
|
Сауалнама
|
Жылына 2 рет |
БО ДО |
Аналитикалық анықтама |
2 |
Тәжірибе жұмысының нәтижесін сараптау
|
Оқушылар мен ұстаздарды психологиялық тұрғыдан зерттеу |
Жылына 2 рет |
Мектеп психологтары |
Диагностика |
Тәжірибе өткізетін және тәжірибелі сынып оқушыларының білімдерін сынау |
Жылына 2 рет |
Ұстаздар |
Үзіктер сараптамасы |
||
Тәжірибе жасайтын ұстаздардың жұмыс кезеңіндегі жұмысының тиімділігі, келесі оқу жылына міндеттердің қойылуы |
Жылына 1 рет |
БО ДО |
Шығармашылық шеберхананың жұмысын талдау |
||
Келешекте мәлімет базасын кеңейту үшін болашақ бағыттарды әзірлеу, ақпаратты жалпылау мен жүйелендіру |
Жылына 1 рет |
БО ДО
ОТЖ ДО |
Мәліметтер базасын сараптау |
||
Мониторинг нәтижесі бойынша педагогикалық кеңестің қорытындысы |
Жылына 1 рет |
БО ДО
ОТЖ ДО |
Келесі оқу жылына тәжірибенің болашағы мен міндеті |
||
3 |
Тәжірибеден өтетін мұғалімдердің есеп кестесі мен техналогиялық картасының салыстырмалы мінездемесі
|
Мұғалімдердің тәжірибелі жұмысының соңғы және болжамды нәтижесінің салыстырылуы |
Жылына 2 рет |
Ұстаздар |
Нәтиже қорытындысы |
4 |
Тәжірибеден өтетін мұғалімдердің тәжірибелік зерттемесінің сараптамасы
|
Оқу үрдісіне жаңа нысандарды, әдістерді, технологияларды енгізу, оқушылардың білім сапалығына инновациялық әдістердің әсері |
үнемі |
Ұстаздар |
Оқытылымның сапалық сараптамасы |